MIX architectuur ontwerpt duurzame, circulaire buurtschap Elix in Zeist Kerckebosch

17 januari 2024 Circulaire projecten, Duurzaamheid, Houtbouw, Klimaatadaptieve projecten, Landschappelijk wonen, Oplevering, Projectnieuws, Woningbouw

Met buurtschap Elix is Zeist Kerckebosch veertien duurzame en circulaire woningen rijker. In de nieuwe woonbuurt staan collectiviteit, gezondheid en natuur centraal. De flexibele, biobased en circulaire CLT-woningen passen door het ‘CPO light-traject’ als een maatpak bij de unieke woonwensen van hun bewoners. Nu het landschap voltooid is, is het plan volledig gerealiseerd.

MIX architectuur maakte het ontwerp in opdracht van ontwikkelaar BPD Ontwikkeling en in nauwe samenwerking met landschapsarchitect MAAK space. De stedenbouwkundige opzet is van Atelier Loos van Vliet. Verder waren aannemer Eco+Bouw en constructeur Solid Timber betrokken.

Landschap is uitgangspunt

In de natuurinclusieve, duurzame gebiedsontwikkeling Kerckebosch in Zeist is het landschap het uitgangspunt voor de gebouwde omgeving. Elix ligt aan de bosrand; hier passen zo duurzaam en circulair mogelijke woningen. Het plan is daarom zo veel mogelijk biobased en volledig gebouwd in hout. Er is geen harde scheiding tussen bebouwing en het bos. Het landschap spoelt door en om de buurtschap heen. Auto’s blijven aan de rand van het woonveld, zodat het groene binnengebied tussen de woningen volledig autovrij blijft.

Duurzame leefstijl is verbinder

De unieke plek en de logische keuze voor duurzame en circulaire woningen resulteerden in een collectieve woonbuurt waarbinnen de duurzame leefstijl de verbinder is. Door BPD Ontwikkeling zijn bewoners bij elkaar gebracht die op dezelfde duurzame manier willen wonen. In een ‘CPO light-traject’ werkten zij al vanaf de VO-fase samen met ontwikkelaar, architect en landschapsarchitect in workshops aan het vormgeven van hun gezamenlijke woonomgeving.

Slim en flexibel ontwerp

Bewoners zijn ook nauw betrokken bij het ontwerp van hun privédomein. Al in een vroeg stadium is voorgesorteerd op de vraag ‘hoe wil je wonen?’ MIX architectuur ontwierp een slim casco met een heel scala aan indelings- en uitbreidingsmogelijkheden; dit bood de bewoners flexibiliteit bij het realiseren van hun perfecte woning. In een interactief samenwerkingsproces transformeerden de basiscasco’s tot unieke maatpakken. Samen met de ontwikkelaar en architect stemden bewoners hun woning af op hun persoonlijke woonwensen, de bijzondere locatie en duurzaamheidsambities.

Individuele woningen vormen herkenbaar collectief

Buurtschap Elix bestaat uit twee vrijstaande woningen, acht twee-onder-een-dakwoningen en vier rijwoningen. Alle woningen zijn gericht op de gedeelde tuin in het midden én op de bosrijke omgeving. Door de woningen onderling te laten verspringen is iedere woning herkenbaar en toch gelijkwaardig. De verspringende ligging vormt een sterk collectief en mooie sculpturen in het landschap. Ook bleven door de zorgvuldige verkaveling bestaande bomen bewaard én bieden de terrassen balans tussen uitzicht en privacy.

Maximale natuurbeleving

Om de collectiviteit te benadrukken en een open binnengebied te creëren zijn de woningen getrapt: hoe dichter bij het midden, hoe lager. De woningen zijn aan de voorzijde gericht op het centrale samenzijn. De in hoogte variërende daken zijn aangeplant met grassen en kruiden voor een rijk natuurlijk landschap. Dakterrassen bieden nog meer interactie met en beleving van de omgeving. Brede, verdiepingshoge glaspuien richten zich op het landschap en de gezamenlijke tuin. De getrapte uitvoering, horizontaal gelede plint en het groen op de platte daken zorgen samen voor een zorgvuldige inbedding in het landschap.

Circulair, biobased casco

De woningen zijn zo circulair en duurzaam mogelijk ontworpen. Ten eerste is het volledige casco uitgevoerd in cross laminated timber (CLT). Binnenwanden zijn uitgevoerd in houtskeletbouw.

Aansluitend bij ‘CPO light’ en circulariteit zijn de installaties los van het casco aangelegd. Dit geeft flexibiliteit voor nu (in individuele keuzes) en voor de toekomst (aanpassingen zijn mogelijk).

Perzikstenen en gerecyclede jeans

De woningen zijn onder meer voorzien van biobased isolatie, een lichte fundering middels een hectarvloer, isovlasdaken, bamboe gevelbekleding, biobased grint (perzikstenen) op de platte daken, groendaken op een basis van geëxpandeerde kurk en isolatie van gerecycled katoen (oude jeans). De natuurlijke en ecologische materialen passen bij de bosrijke omgeving. Ze zijn duurzaam geproduceerd en verwerkt. Het resultaat is een dampopen woning die een aantoonbaar gezond en prettig woonklimaat biedt. De woningen hebben ten slotte een duurzame energievoorziening door middel van een bodemwarmtepomp en in totaal 275 pv-panelen.

Collectieve tuin met verbindend element

Landschapsarchitect MAAK space maakte het ontwerp voor het binnengebied met een ‘meubel’ dat als verbindend element door het plangebied loopt. Het nodigt uit tot spelen, tuinieren, ontmoeten en ontspanning. De collectieve tuin is verder voorzien van extra bomen en beplanting voor versterking van de biodiversiteit en belevingswaarde.

Natuurinclusieve gebiedsontwikkeling

In Kerckebosch – de meest natuurinclusieve gebiedsontwikkeling van Nederland in 2019 – ontwierp MIX architectuur ook Hei en Jij (2015), Life in the Woods (2017), Fier op de Hei (2018) en appartementengebouwen Berkenveste en Dennenveste (2020).

Lees meer over Elix