MIX architectuur en MAAK space ontwerpen autovrije woonnatuur in voormalig glastuinbouwgebied
Gebiedsontwikkeling Vlietvoorde in Leidschendam staat in het teken van de transformatie van glastuinbouw naar natuur en wonen. MIX architectuur en MAAK space maakten in opdracht van ontwikkelaar Blauwhoed het ontwerp van een landschappelijk woonveld met 64 grondgebonden woningen. Vlietvoorde EVE laat zien dat stedelijke ontwikkeling en hernieuwing van de natuur goed samen kunnen gaan. De onlangs verleende omgevingsvergunning is nu onherroepelijk.
Tussen Voorschoten, Leidschendam en Wassenaar ligt de Duivenvoordecorridor: een groene zone in de Randstad die deel uitmaakt van de ecologische hoofdstructuur van Nederland. In deze corridor ligt gebiedsontwikkeling Vlietvoorde; het gebied wordt opnieuw ingericht en natuurwaarden worden versterkt. De glastuinbouw verdwijnt op veel plekken en hiervoor in de plaats komt natuurgebied met beperkte landgoedachtige bebouwing. ‘Glas wordt gras.’
Geclusterde woningen bieden ruimte voor de natuur
Door wonen en landschap zorgvuldig te integreren en op elkaar af te stemmen ontstaat in Vlietvoorde een nieuw, toekomstbestendig woonmilieu. Het woonveld Vlietvoorde EVE ligt in een van de twee ‘boskamers’ binnen de gebiedsontwikkeling. Er is zo veel mogelijk ruimte gecreëerd voor de nieuwe natuur door de woningen te clusteren binnen alzijdige volumes. In plaats van verharde straten met rijwoningen met omheinde achtertuinen komen in EVE rug-aan-rugwoningen en kwadrantwoningen aan een robuust, collectief landschap.
Uit het zicht parkeren onder de terp in autovrij landschap
Maximaal in het landschap wonen werkt alleen als je het gebied autovrij benadert. Het parkeren is daarom geïntegreerd in de bebouwing; de rug-aan-rugwoningen komen op een terp met eronder een halfverdiepte parkeerkelder. Hier zijn de bewonersparkeerplekken voor het gehele woonveld plus de privébergingen voor de terpwoningen. Bezoekers parkeren uit het zicht in compacte, groene parkeerkoffers aan de randen van het woonveld.
Ieder woningtype ligt direct aan het landschap
Alle woningen krijgen een houten veranda aan de collectieve tuin. Deze mee-ontworpen buitenkamers bieden behalve privacy en beschutting ook een sterke verbinding met het landschap. Voor alle typologieën in EVE zijn materialen gekozen die mooi oud worden en goed passen bij de natuurlijke uitstraling van het woonveld. Voorvergrijsde houten geveldelen, begroeide houten pergola’s en lage, verholen goten laten de woningen mooi aansluiten op het boslandschap.
Natuurinclusieve en biodiverse omgeving voor mens en dier
Om de natuur al vlot massa te laten krijgen wordt in EVE bosplantsoen in een hoge dichtheid aangeplant. Zo schieten de planten sneller omhoog en groeit het bladerdek binnen 5 jaar dicht. Daarnaast worden veel plantsoorten toegepast om de onderlinge concurrentie en de diversiteit te verhogen. De hernieuwing van de natuur in de Duivenvoordecorridor biedt ook kansen voor de versterking van de fauna in het gebied. In EVE worden in/aan en om de gebouwen plekken gemaakt waar dieren kunnen schuilen, nestelen en fourageren.
Landschappelijk wonen voor jong en oud
In EVE komen verschillende doelgroepen samen door de diversiteit in het programma. Er komen 34 terpwoningen voor jonge gezinnen, 28 ruime (levensloop)kwadrantwoningen en een biobased tweekapper.
De terpwoningen worden per tien of twaalf geclusterd en hebben een niet-alledaagse plattegrond. Elk volume heeft een collectieve entree op de kop en een corridor voor toegang tot de afzonderlijke woningen. Voordeel hiervan is dat de gevel aan het landschap niet onderbroken wordt voor de entrees. Aan deze landschapszijde hebben alle woningen een privébuitenruimte. De hogere ligging van de terpwoningen laat de houten terrassen enigszins boven het landschap ‘zweven’. Dit brengt uitzicht op het landschap en privacy nog beter in balans.
Verschillende woningen in het plan zijn per vier geclusterd: de kwadrantwoningen. De levensloopbestendige variant heeft een volledig woon- en slaapprogramma op de begane grond. Alle leefruimten liggen aan het ruime terras met pergola en buitenberging.
De biobased tweekapper in het plan is een bijzondere blikvanger. Het volume met rieten kap staat als icoon van het woonlandschap aan de toegangslaan en het water. Rietgaarde is een verwelkomend gebouw dat de natuurlijke uitstraling van het woonveld nog eens benadrukt.
Start bouw in 2026
Aannemer Niersman start naar verwachting in het eerste halfjaar van 2026 met de bouw van Vlietvoorde EVE. Behalve MIX architectuur en MAAK space is ook constructeur Van Dijke Raadgevend ingenieursbureau door ontwikkelaar Blauwhoed bij het project betrokken.